De komende jaren gaat het ministerie van OCW de opbrengsten van het studievoorschot investeren in de kwaliteit van het HO (HBO en WO). Hieronder geef ik grofweg aan wat de beloftes zijn vanuit OCW in hun diverse uitingen.
In de recent gepubliceerde miljoenennota 2016 komt op bladzijde 32 voor het eerst het studievoorschot ter sprake. In totaal wordt gesproken van het vrijkomen van 1 miljard euro door het wegvallen van de basisbeurs. Dit bedrag wordt geïnvesteerd in de kwaliteit van het Hoger Onderwijs (HBO en WO). Verdere details over de invulling staan niet in de miljoenennota 2016.
In de gepubliceerde rijksbegroting ministerie OCW 2016 kunnen we meer lezen over de inzet van het studievoorschot ten behoeve van de kwaliteit van het HO. Op bladzijde 8 wordt al aangegeven dat de Strategische Agenda Hoger Onderwijs en Onderzoek "De waarde(n) van weten" van OCW leidend zal zijn in de besteding van het studievoorschot opbrengsten in het HO. tevens staat duidelijk aangegeven dat de opbrengsten van het studievoorschot pas in 2018 zullen worden ingezet in het HO, tot die tijd wordt verwacht dat de Hogescholen zelf 200 miljoen Euro voorinvesteren vanuit hun eigen reserves. Verder valt in de begroting van het HO (blz 60) te lezen dat de financiering per student ligt daalt van 6700 naar 6600 Euro (afgerond).
Een detail analyse van de begroting op pagina 62 geeft grofweg het volgende beeld:
- Op de totale uitgave van aan HBO veranderd praktisch weinig (40mE in de plus tot 2020; <2 li=""> 2>
- Ruimte voor LLL pilot & experimenten
- Aflopen regeling Betatechniek
- Ruimte voor NWO promotiebeursen docenten
Op het grote geheel is de OCW rijksbegroting 2015 t/m 2020 een nulbegroting (beperkte veranderingen), waarin de toegezegde middelen van het studievoorschot niet in zijn opgenomen!
In de Strategische Agenda Hoger Onderwijs en Onderzoek 2015 - 2025 gaat het ministerie OCW nader in op hoe de middelen van het studievoorschot kunnen worden ingezet vanaf 2018. Het gaat hier om de volgende ambities en de daaraan gekoppelde investeringen. Voor 2018 is de investering in het HBO ca. 124 mE.
- Kleinschalig en intensief onderwijs: ca. 50% studievoorschot (2018: 62 mE)
Extra docenten & professionalisering. 700 fte in 2018 is ca. 3% OP; Dit impliceert slim organiseren wil dit leiden tot kleinschalig & intensief onderwijs. - Talentenprogramma's: ca 10% studievoorschot (2018: 12 mE)
Excellentie en honours programma's (voorheen Sirius). Verbreden en verdiepen van studenten. Zaken als internationalisering en ondernemerschap; Cross-sectorale programma's. - Onderwijsgerelateerd onderzoek: 20% (2018: 25 mE)
Meer capaciteit lectoraten, docent-onderzoekers en professionalisering (promovendi). Uiteindelijk doel is 1 lector op 720 studenten (2025). In 2018 leidt dit tot ca. 200 lectoren extra (+60%). - Studiefaciliteiten en digitalisering: 10% (2018: 12 mE)
Zaken als blended learning en MOOC infrastructuur. - Specifieke Landelijke Prioriteiten: 10% (2018: 12 mE)
Beurzen voor excellente docenten en regionale samenwerking met VO/MBO (doorstroom).
Andere investeringen in het HBO, buiten het studievoorschot om, zijn:
- Vouchers Studenten: specifieke middelen voor studenten die participeren in LLL experiment.
- Profilering: 2% - dit komt uit de huidige prestatieafspraken (review commissie)
- Stimulering LLL: budget neutraal binnen huidige OCW rijksbegroting
De conclusie is dat de Strategische Agenda Hoger Onderwijs en Onderzoek 2015-2025 van OCW voldoende handvatten geeft voor een inhoudelijke invulling door een hogeschool. In 2018 komt ca. 200 mE vrij wat oploop naar ca. 650 mE in 2025. Doordat het HO ook heeft toegezegd zelf 200 mE de komende jaren (2016/2017) te investeren kunnen vanaf nu de eerste stappen worden gezet.
met vriendelijke groet,
Egon van der Veer
Directeur Instituut Economie & Management
NHL Hogeschool
Egon van der Veer
Directeur Instituut Economie & Management
NHL Hogeschool